کد مطلب:314791 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:202

گنجینه کتابخانه » شخصیت ها، اصحاب و علماء » حضرت عباس (ع) »»» فهرست کتاب

مراسم عزاداری سالار شهیدان در اردبیل

برنامه های ماه محرم در شهرستان اردبیل بسیار جالب توجه و دیدنی است. مردم اردبیل حدود یك هفته قبل از ماه محرم به استقبال عزای اباعبدالله الحسین (علیه السلام) می روند. و دو ماه تمام اكثرا لباس سیاه به نشانه عزا به تن كرده و بیشتر سر در مغازه ها و خانه ها و مساجد و تكایا و حسینیه ها را پرچم سیاه نصب می كنند. علاوه بر مراسم عزاداری و سوگواری كه در نوع خود بی نظیر و حتی بعضی از مراسم كه تنها منحصر به اردبیل است، نوع مداحی و مراثی و نوحه سرایی و حتی نوحه خوانی هم در اردبیل شهرت بسزایی دارد.

یكی از برنامه های عزاداری امام حسین (علیه السلام) مراسم «طشت گذاری» است. طشت گذاری محله ها در مساجد مخصوصا مسجد جامع از مراسم پرشور و بسیار جالب و حزن انگیز بوده و در حقیقت یكی از ابعاد فرهنگی، مذهبی، اعتقادی به شمار می رود. به طوری كه طشت گذاری اردبیل در جاهای دیگر نیز از شهرت بیشتری برخوردار است.

در روز برگزاری این مراسم، هزاران نفر از مردم اردبیل و حتی از جاهای دیگر نیز كلا علاقه مندان به امام حسین (علیه السلام) در این روز به اردبیل آمده و



[ صفحه 286]



در مراسم طشت گذاری شركت می كنند. بعد از مراسم طشت گذاری، برنامه های عزاداری و سوگواری ماه محرم آغاز می شود.

معمولا در 27 ذیحجه طشت گذاری مسجد جامع و 28 ذیحجه در محلات بزرگ و 29 ذیحجه در سایر مساجد و تكایا مراسم طشت گذاری انجام می شود. هر محله طشت های مخصوص دارد. این طشت ها از جنس مس و شكل و حجم خاصی دارند كه نام مقدس حضرت امام حسین (علیه السلام) و حضرت عباس (علیه السلام) و بعضی از شهدای دیگر در آن حك گردیده است. در بعضی طشت ها در مسجد، جایگاه مخصوصی دارند كه قبل از اجرای مراسم مردم علاقه مند، محل استقرار طشت ها را گردگیری و طشت ها را می شویند و اطراف و دورادور طشت ها را با بیرق ها و پارچه های سیاه پوشانده و با نوشتن شعر و نوحه و عكس آذین بندی می كنند.

در مراسم طشت گذاری، دستجاب سینه زنی و زنجیرزنی و در پیشاپیش آن ها بزرگان و ریش سفیدان به جایی كه طشت های محله در آنجا قرار دارند، می روند. حاملان طشت ریش سفیدان و افراد به خصوصی هستند كه در جلو دسته حركت كرده و علما و بزرگان نیز در پیشاپیش آنان با وقار و طمأنینه خاص حركت می كنند. نوحه خوانان در حالی كه نوحه مخصوص این مراسم را می خوانند و عزاداری نیز با تكرار «حسینیم وای - حسینیم وای» یا «ابوالفضلیم - علمداریم» سینه زنان و اشك ریزان وارد مسجد شده و بعد از دور زدن در داخل مسجد با نوحه و گریه و شیون طشت ها را در محل مخصوص خود قرار داده و داخل آن ها را آب می ریزند و شمع هایی كه در اطراف طشت ها تعبیه شده روشن می كنند و در فضای بسیار حزن انگیزی عزاداری را ادامه می دهند. در پایان مراسم مردم به سوی طشت ها می روند و به یاد سالار شهیدان حضرت امام حسین (علیه السلام) و سقای كربلا



[ صفحه 287]



حضرت عباس (علیه السلام) جرعه ای از آب را به عنوان تبرك و شفا می نوشند.

مردم اعتقاد عجیبی به این طشت ها و آب داخل آنها دارند، بیماران صعب العلاج در كنار طشت ها دخیل می شوند و حاجتمندان در آنجا به امام حسین (علیه السلام) و حضرت عباس (علیه السلام) متوسل شده و حاجت خود را از خداوند می خواهند. در شهرستان اردبیل 200 هیئت مذهبی و 120 مسجد وجود دارد كه عبارتند از:

1 - هیئت حضرت ابوالفضل (علیه السلام) محله میر اشرف؛

2 - هیئت حضرت ابوالفضل (علیه السلام) العباس (علیه السلام)؛

3 - هیئت حضرت ابوالفضل (علیه السلام) العباس (علیه السلام) (قرآن)؛

4 - هیئت حضرت ابوالفضل (علیه السلام) استان اردبیل؛

5 - هیئت باب الحوائج حضرت ابوالفضل العباس (علیه السلام)؛

6 - هیئت حضرت ابوالفضل العباس (علیه السلام) محله جمشید آباد (قرآن)؛

7 - هیئت حضرت ابوالفضل (علیه السلام) محله مهرآباد؛

8 - هیئت متوسلین حضرت ابوالفضل العباس (علیه السلام) پیر مادر؛

9 - هیئت حضرت ابوالفضل العباس (علیه السلام) محله كاظم آباد (قرآن)؛

10 - هیئت شعرا و نوحه خوانان عباسی اردبیل؛

11 - هیئت عباسیه نیار؛

12 - هیئت قمر بنی هاشم سلمان آباد؛

13 - هیئت مهرورزان باب الحوائج؛

14 - هیئت زنجیرزنان حضرت ابوالفضل (علیه السلام) محله عباس آباد؛

15 - هیئت حضرت ابوالفضل عباس (علیه السلام) نوژریهای اردبیل؛



[ صفحه 288]



16 - هیئت عباسیه روستای حور؛

17 - هیئت عباسیه حضرت ابوالفضل دهستان جود؛

18 - هیئت حضرت ابوالفضل العباس (علیه السلام)؛

19 - هیئت باب الحوائج خیاوی های مقیم اردبیل؛

20 - هیئت باب الحوائج حضرت ابوالفضل (علیه السلام)؛

21 - هیئت حضرت عباس محله شهریار؛

22 - هیئت حضرت ابوالفضل (علیه السلام) حسینیه مهرآباد؛

23 - هیئت متوسلین حضرت ابوالفضل اتراب؛

24 - هیئت باب الحوائج زرناق؛

25 - هیئت حضرت ام البنین (سلام الله علیها)؛

26 - هیئت حضرت ابوالفضل سقزچی های مقیم اردبیل؛

27 - هیئت جانثاران حضرت ابوالفضل (علیه السلام)؛

28 - هیئت حضرت ابوالفضل روستای مرشت؛

29 - هیئت حضرت ابوالفضل العباس (علیه السلام) محله فیضیه؛

30 - هیئت ام البنین محله شهریار؛

31 - هیئت حضرت ابوالفضل العباس (علیه السلام) آناریون مقیم اردبیل؛

32 - هیئت حضرت ابوالفضل (علیه السلام) كلاسریهای مقیم اردبیل؛

33 - هیئت باب الحوائج استان اردبیل؛

34 - هیئت متوسلین باب الحوائج حضرت ابوالفضل؛

35 - هیئت حضرت ابوالفضل (علیه السلام) محله رسول اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم)؛



[ صفحه 289]



36 - هیئت حضرت ابوالفضل (علیه السلام) روستای دیوریق؛

37 - هیئت علمدار كربلا؛

38 - هیئت جوانان حضرت ابوالفضل العباس (علیه السلام) روستای كرگان؛

39 - هیئت ام البنین مادر حضرت ابوالفضل العباس (علیه السلام)؛

40 - هیئت حضرت ام البنین (سلام الله علیها)؛

مساجد به نام و القاب آن حضرت نیز در شهرستان اردبیل عبارتند از:

1 - مسجد حضرت ابوالفضل محله جعفریه؛

2 - مسجد حضرت ابوالفضل محله جمشیدآباد؛

3 - مسجد حضرت ابوالفضل محله عباس آباد؛

4 - مسجد قمر بنی هاشم محله میر اشرف؛

5 - مسجد حضرت ابوالفضل حافظیه؛

6 - مسجد حضرت ابوالفضل العباس وحدت 1؛

7 - مسجد عباسیه پناه آباد؛

8 - مسجد حضرت ابوالفضل شهرك شهید رجایی؛

9 - مسجد عباسیه میر اشرف؛

10 - مسجد عباسیه محله اسلام آباد؛

11 - مسجد حضرت ابوالفضل؛

12 - مسجد حضرت ابوالفضل العباس كوچه شیخ احمد؛

13 - مسجد حضرت ابوالفضل محله مهر آباد؛

14 - مسجد عباسیه وحدت 4؛



[ صفحه 290]